Ehliyetsiz araç kullanmanın cezası hem sürücüye hem de araç sahibine yazılmaktadır. Araç kullanmanın şekline göre de cezalar değişebilir Buna göre:
1. Ehliyet sahibi değilken araç kullanmak
Bu durumda ceza miktarı epey artmaktadır. Ehliyetsiz araç kullanmanın cezası, 2019’da Trafik Ceza Kanunu’nun 36.maddesi 3a şıkkına göre 2.496 TL, peşin öderseniz bu miktar 1.872 TL ye düşmektedir. Eğer kullandığınız aracın sahibi siz değilseniz, sizinle birlikte aynı miktarda olacak şekilde sahibine de ayrıyeten tescilli plaka üzerinden aynı miktarda ceza verilmektedir.
2. Ehliyeti iptal edilen kişinin araç kullanması
Trafik Ceza Kanunu’nun 36.maddesi 3c maddesine göre daha önce almış olduğunuz ehliyetiniz iptal edildiği halde ehliyetsiz bir şekilde araç kullanmanız durumunda 2.496 TL para cezası verilmektedir. (Peşin ödeme 1.822 TL) Ehliyet iptal edildiği halde araç kullanırsanız bunun anlamı araç kullanmaktan da men edilmişsinizdir. Ceza alırken kullandığınızı aracın sahibi siz değilseniz aracının kullanılmasına izin veren araç sahibine de aracın plakası üzerinden aynı miktarda ceza kesildiğini bilmeniz gerekiyor.
3. Ehliyet var ama Yanımızda değil
Trafik Ceza Kanunu’nun 44. Maddesi 1/b’ye göre Ehliyeti olan bir kişi yanında sürüş belgesini bulundurmazsa veya çeşitli sebeplerle göstermez ise bu durumda cezası 235 tl olur. Bu ceza ilk onbeş gün içinde ödenirse 176 Tl ye düşmektedir. Ceza puan derecesi ise 5'tir.
4. Ehliyetinizin sınıfı kullandığınız araca uygun değil ise
Örneğin B sınıfı bir ehliyete sahip olduğunuz halde E sınıfı bir ehliyet ile kullanılması gereken bir araç kullanmışsanız, Trafik Ceza Kanunu’nun 39. Maddesi 2.fıkrasına göre ehliyet sınıfınıza göre sürmeye yetkiniz olmayan araçları sürdüğünüz için hem size hem de araç sahiplerine veya işverenlere ceza yazılıyor. 2019 yılı için bu rakam 1002 TL, peşin öderseniz 751,5 TL. Araç sizin değilse, araç sahibine de tescil plakasına göre aynı miktarda ceza kesiliyor ve aracı kullanmaktan men ediliyor. Bu durumun ceza puanı ise 20 ceza puanı.
5. Ehliyetin geçici olarak geri alındığı durumlar
Daha önce almış olduğunuzu ehliyetiniz herhangi bir nedenle geçici olarak veya tedbiren geri alındıysa ve siz direksiyon başına geçtiyseniz bu durumda da araç ehliyetsiz kullanmış olursunuz ve o ehliyeti tamamen kaybetme durumu ile karşı karşıya kalırsınız. Buna göre Trafik Ceza Kanunu’nun 36.maddesi 3b kısmına göre araç kullanmaktan men edilir ve 2.496 TL (peşin 1.872 TL) para cezası ödemeye mahkum olursunuz. Eğer kullandığınız araç sizin değilse de, aracı kullandıran araç sahibine tescil plakası üzerinden aynı miktarda ceza kesildiğinin bilinmesi gerekir.