Beygir Gücü Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

Bazen reklamlarda, bazen muhabbet arasında ya da tartışmalarda duyarız bu kelimeyi. Ben de bir zamanlar duyup da anlam veremiyordum. konunun yabancısı olanlar için kısaca açıklamak isterim.

Bu ifade otomobillerde güçlerinin ne kadar olduğunu ortaya koymak üzere ortaya çıkarılmıştır. Basit bir kavram olan "beygir gücü", bazen komik yorumlara örneğin 80 beygir deyince sanki 80 beygirin gücünün toplamı şeklinde anlaşılmalara dahi konu olabilmektedir. İşin aslı bu kelimenin kullanımı otomobilin icadının öncesine kadar gider. İlk olarak da otomobiller için kullanılmamıştır.

Beygir gücü, İngiliz dilindeki söylenişi ile HorsePower (HP) ifadesini ilk  olarak 1872 yılında kullanan kişi james watt’tır.  O da kim diyecek olursanız hemen açıklayalım: Buharlı makinalar üzerinde çalışan ve döneminde onları geliştiren İskoçyalı başarılı dünyaca ünlü bir mucit ve mühendistir. Bu adam ortaya koymuş olduğu buharlı makinaları pazarlarken müşteriye makinanın gücü hakkında bir takım malumatların aktarılmasını doğru görüyordu ve o zamanlarda makinalar henüz bugünkü kadar ileri teknoloji ile donatılmamış olduğundan güç deyince insanların aklına hemen ilk olarak atlar geliyordu. James Watt’da bu yolu izledi ve gücün simgesi haline gelen atlar üzerinden çalışmaya başladı.

Şimdi internette çok aranan "75 kw kaç beygir", kw hesaplama formülü" ve tork hesaplama gibi çokça aratılan sorulara ayrıntılı bir yanıt verebilmek için aşağıdaki formül ve işlemleri dikkatli bir şekilde inceleyelim.





Gemiş olduğu ocaklarda kömür madenlerinde çalışan atları bir süre izleyen mucit, ölçümleri sonucunda bir atın 45 kg kadar yükü 1 saniyede 1,11 metre uzağa aktarabildiğini fark etti. Böylece bir at Ağırlık x Yol olarak 50 Kilogram-Metrelik faaliyet gerçekleştiriyordu. James watt kendisinin verdiği kararlarla bu sonucu yüzde 50 oranında arttırarak 75 Kilogram-Metreye sabitledi  ve güce 1 beygir gücü adını verdi.

Hesaba biraz yakından bakacak olursak:

(1 BG = saniyede 75 kilogrammetre = 736 watt.)

Matematiği iyi olanlar için daha da yakından bakmak gerekirse,

Yukarıda sözünü ettiğimiz mucidimiz, bir atın bir 12 fit yarıçaplı bir değirmen çarkını saatte 144 kez veya dakikada 2,4 kez çevirebildiği ve çarka uyguladığı kuvvetin 180 libre-kuvvet olduğunu hesap ederek aşağıda verilen formülü ortaya çıkarmıştır.

 Formüldeki karşılıklar:

1 ft (fit) = 0,3048 m
1 libre = 0,45359237 kg
1 lbf (libre-kuvvet) = g × 1 libre = 9,80665 m/s2 × 1 lb × 0,45359237 kg/lb = 4,44822 kg·m/s2 = 4,44822 N
İş = Kuvvet x Yol ; Güç = İş / Zaman ; Güç = (Kuvvet x Yol) / Zaman
ifadelerinden,


 Elde edilen 32.572 sayısını 33.000′e yuvarlatan Watt bu rakamı 1 At gücü olarak kabul etmiştir.

 Günümüzde James Watt’ın adı ile anılan SI güç birimi Watt olarak, 1 AG:


veya W olur.

Belirtilmemişse otomobil motor güçlerinin tanımlanmasında kullanılan AG, hp veya PS olarak ifade edilen güç birimi, genellikle metrik at gücü diye isimlendirilmektedir. Motor gücünün hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılır.

 1 metrik AG veya PS: 735,49875 W’a eşittir.